Dreigt uw onderneming failliet te gaan? De WHOA is wellicht een beter alternatief

De coronacrisis is bij veel ondernemers ingeslagen als een bom. Een faillissement of surseance van betaling is een drastische maatregel, maar recent is er een wet aangenomen waardoor de schade voor meerdere partijen mogelijk beperkt blijft.

Op 1 januari 2021 is de Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA) ingegaan. Hiermee heeft de Faillissementswet er een regeling bijgekregen die schuldenaren de mogelijkheid biedt om schulden kwijt te schelden door middel van het aanbieden van een onderhands akkoord aan de schuldeiser en/of aandeelhouder. Dit akkoord is van dwingende aard: de rechter kan ook schuldeisers en aandeelhouders die niet met het akkoord instemmen aan het akkoord binden.

Het akkoord probeert een faillissement te voorkomen en de schulden te herstructureren. Het moet gaan om een onderneming die levensvatbaar is, maar waarvan het anderzijds aannemelijk is dat deze met het betalen van zijn schulden niet zal kunnen doorgaan. Niet alleen de schuldenaar, maar ook een herstructureringsdeskundige (aangewezen door de rechtbank) kan een akkoord aanbieden. Het akkoord zou naast herstructurering nog een ander doel kunnen dienen, het zou namelijk ook kunnen leiden tot een gecontroleerde bedrijfsbeëindiging. Het maakt niet uit welk van de twee doelen gediend wordt, de waarde voor alle belanghebbenden wordt maximaal behouden. Dat is het grote voordeel van de wet.

Wat staat er nu precies in zo’n akkoord? Aan de schuldeisers en aandeelhouders kunnen verschillende aanbiedingen worden gedaan. Het is ook mogelijk dat bepaalde schuldeisers geen aanbiedingen krijgen. De schuldenaar of de herstructureringsdeskundige zou kunnen voorstellen om bepaalde schulden kwijt te schelden. Ook kan er om een uitstel van betaling of omzetting van vorderingen in aandelen worden verzocht. Het is bovendien mogelijk om alle contracten, zoals huur en lease, direct op te zeggen om zo tot betere voorwaarden te komen. Zodra de rechter het akkoord ‘goedkeurt’ geldt het akkoord en zijn schuldeisers gebonden, ook al waren zij het er misschien niet mee eens. De rechter zal het akkoord overigens alleen goedkeuren als het akkoord redelijk is. Schuldeisers mogen niet meer nadeel ondervinden door het akkoord dan door een faillissement.

Bij een succesvol WHOA-traject houdt de ondernemer zélf de regie (eventueel ondersteund door deskundigen). Er komt dus geen onafhankelijke derde, zoals een bewindvoerder, aan te pas. Het bedrijf krijgt zo de ruimte om voortgang te boeken. Een heldere communicatie met alle belanghebbenden is net als eerlijkheid en redelijkheid wel een vereiste.

Dat de regeling goed is voor schuldenaren lijkt duidelijk, maar waarom is deze regeling dan ook goed voor de schuldeisers en aandeelhouders? Natuurlijk brengt een totstandkoming van een dwangakkoord nadelen voor de schuldeisers met zich mee: zij ontvangen op deze manier slechts een deel van hun vordering. Toch komen met name concurrente schuldeisers en aandeelhouders er beter uit op deze manier dan bij faillissement. De gestructureerde afwikkeling of toekomstige vooruitstrevende plannen van een bedrijf door de WHOA bieden een beter vooruitzicht voor de schuldeisers dan bij een faillissement. De WHOA maakt het mogelijk dat kleine ondernemers minimaal 20% van hun vordering betaald krijgen. Over het algemeen maken zij bij een faillissement geen aanspraak meer op hun vordering, omdat vorderingen van anderen eerder worden voldaan.
Ook voor aandeelhouders is het gunstiger, omdat er dan nog in de toekomst mogelijk rendement te behalen valt, of zij bij een WHOA-beëindiging meer begunstigd zijn dan bij een faillissement. Zij komen normaal gesproken onderaan de rangorde bij het vorderen van bedragen. Bovendien mag er door het akkoord af worden geweken van de absolute priority rule (APR). Deze regel ervoor zorgt dat aandeelhouders bij faillissement onderaan de rangorde komen en waardoor hun aandelenbelang vaak verloren gaat. Afwijken van de APR heeft tot gevolg dat aandeelhouders niet automatisch als laatste recht hebben op hun geld. Als een aandeelhouder van extra waarde is, kan het aandelenbelang (gedeeltelijk) behouden worden. Een akkoord kan dus niet alleen voor de schuldenaar een positief resultaat met zich meebrengen.

De Covid-19 uitbraak heeft bij elke onderneming voor uitdagingen gezorgd, maar sommige branches worden bijzonder hard getroffen. Ondernemers zullen zo naar kostenbesparende oplossingen moeten kijken en mogelijk zullen zij hun schulden moeten herstructureren. De WHOA is op dit moment van kracht. Denk vooruit en laat u op tijd informeren. Goedrecht Advocaten denkt graag met u mee over de toekomst van uw bedrijf.

Auteur: Tatum Verstegen